Giriş “Kuvvet” kavramı bilincin gelişiminde çok önemli bir rol oynar. Algı bölümünde tanıtılan Kuvvet, Duyu Kesinliğinin dolaysız deneyimi ile düşüncenin dolayımlı doğasını uzlaştırma girişimini temsil eder. Öznel ve nesnel alemler arasında bir köprü görevi görür ve nesnenin görünüşleri ile onun altında yatan özü arasındaki boşluğu doldurur. Hegel Kuvveti “aynı zamanda kendisi için olan dolaysız kendinde-şey”…
Tag: cengizhan kaptan
Hegel – Tinin Fenomenolojisi’nde “Duyu Kesinliği” (ÖZET)
Duyu Kesinliği, eksikliklerine rağmen, dolaysız deneyimin sınırlarını vurgulayarak ve bilgiye daha incelikli ve diyalektik bir yaklaşımın yolunu açarak, devam eden bu kendini anlama sürecinde çok önemli bir atlama taşı görevi görür.
Şerh: Tinin Fenomenolojisi – Bilinç (Felsefi Bilimler Ansiklopedisi 3. Bölüm: Tin Felsefesi)
Bu kısa şerh çalışması Hegel’in Temel Hatlarıyla Felsefi Bilimler Ansiklopedisi’nin (‘Ansiklopedi’) 3. Bölüm’ü olan ‘Tinin Felsefesi’ adlı çalışmasındaki “Tinin Fenomenolojisi. Bilinç” adlı bölüm üzerinedir. Haliyle Hegel’in başyapıtlarından sayılan ve en çok bilinip okunan Tinin Fenomenolojisi adlı çalışmasından ayrıdır.
Bu kısa çalışmadaki amacım Hegel’in sisteminde fenomenolojinin bilinç kapsamında nasıl işlendiğine dair temel bir bilgi sunmaktır.
Biyopsikopolitika: Toplum ve Birey Üzerine Marksist Bir Perspektif
Felsefede eleştirel teori temel bir öneme sahiptir. Eleştirel teorinin en önemli bileşenlerinden biri, kendi konumu ve tutumu üzerine düşünmektir. Bu, teorik çerçevenin içkin ve diyalektik bir eleştirisini gerektirir. Eleştirel teori ancak bu öz-düşünümsel yaklaşım sayesinde yeterli ve ilerici felsefi yorumlar sağlayabilir.
Türkiye İşçi Partisi’nin Devrim Programı hakkında
Görüleceği gibi, TİP’in kendisini yeni bir soluk ve ses olarak sunmasının ötesinde Türkiye sosyalist hareketi tarihindeki içkin sorunları aşamayan, eskinin tekrarı bir siyasi oluşum olduğunu söylemek mümkün. Eskiyi pek bilmeyen ya da geçmişi unutan, unutturmak isteyen kesimlere hitap edebilir belki ancak varacağı sonuç konusunda iyimser bir tutum takınmak mümkün değil.
Sürdürülebilirlik hakkında ChatGPT ile röportaj(?) – Interview(?) with ChatGPT on Sustainability
Merhabalar, sürdürülebilirlik hakkında da çevirisini aşağıda verdiğim bir sohbetim oldu ChatGPT ile. Şu anki haliyle düşündüklerimi doğruladı; sadece verileri derleyip, dili iyi kullanıp -tekrarlar bazen dikkat çekici olsa da- bizlere sunan bir yazılım. Daha çok gelişmeye iytiyacı olduğu muhakkak. Tabi kimlerin mülkiyetinde olduğu da önemli. Tüm bunları okuyucu daha iyi değerlendirecektir elbet. —————- Merhaba. Seninle…
ChatGPT ile kısa bir Hegel sohbeti / A short conversation with ChatGPT on Hegel
Merhabalar, ChatGPT ile başlangıç niyetine kısa bir Hegel sohbeti yaptım. Bildiğiniz üzere, OpenAI adlı startup tarafından geliştirilen ChatGPT epey popüler oldu. Özdeşlik/kimlik kelimesinin ayrımındaki zorluk dışında gayet verimli bir sohbet yaptık. Mevcut kapasitesinin şu anda dahi ne durumda olduğuna dair bir fikir edinilmesi amacıyle paylaşıyorum. Bu sohbetlere devam edebilirim sanırım. Hi, I have just made…
Söyleşi – Janet Biehl: “En karanlık zamanlarda tetikte olup, çatlaklara hazır olunmalı” (Murray Bookchin)
Sevgili Janet, yoğun gündemine rağmen zamanını bize ayırdığın için çok teşekkür ederim. İzninle ilk soru ile başlamak istiyorum. Rojava’ya odaklanmana neden olan etkenler nelerdir? Rojava’yla ilk tanışman nasıl ve ne zaman oldu? Çalışmalarımla ilgilendiğin için teşekkür ederim! Kürt hareketi ile tanışmam, 2011’de Diyarbakır’da Mezopotamya Ekoloji Hareketi tarafından gerçekleştirilen konferansta konuşmaya davet edilmemle başladı. (Hareketin) ne…
Barış Acar: “Şeylerle aramdaki mesafeyi düzenleyemesem de şeylere bakma tarzımı düzenleyebilirim”
Merhaba sevgili Barış. Nasılsın? Merhaba. Teşekkürler. İyi olma gayretinde bir ömür işte, herkesin olduğu gibi. Çağruhundan hallice diyelim şimdilik. Sanatı nasıl tanımlarsın? Felsefe ve bilimin yanına sanatı insanı ve dünyayı anlamakta bir araç olarak görebilir miyiz? Bu soruya şuradan cevap vereyim: Sanat tarihinde ilk öğretilen şeylerden biri, sanatın tanımının sanat tarihçisinin işi olmadığıdır. Ben bunun…
‘Öteki’ hakkında
Twitter fazla kullanmıyorum; daha çok takip etmek amacıyla açtığım bir hesabım var. Fena da olmadı zira bir sürü haber ve bilginin kısa başlıklarını izlemek ve bunlara ulaşmak mümkün oluyor. Tabii bu arada sosyal medya kullanımını eleştiren insanların da hakkını vermek gerekebiliyor çünkü kullananların psikolojik durumu, toplumsal şizofreniyi yansıtır seviyelerde seyrediyor. Levent Gültekin’in Tweet’ine denk geldim…
Tarihi, bugünü ve geleceği yok etme söylemi
Tarih, bir bilimdir. Önemli de bir bilim dalıdır. Bunu anlayan ve kahramanların anlatımının tarih olarak sunulduğu dönemde, Friedrich Engels ve Karl Marx, tarihsel materyalizmi bu anlamda öne sürdüler. Onlara göre, tarih, örneğin Hegel’in sunduğu biçimde seçilmiş kahramanların yaptığı olaylardan ibaret değil, sınıf savaşımlarının tarihi idi. Kendilerinin kurduğu sistematik, tarihsel olay ve gelişimlerin analizine dayanan, toplumların…
Byung-Chul Han’ın ‘Psikopolitika’sı üzerine
Bu yazımı Byung-Chul Han’ın nihayet Türkçe çevirisi yapılan Psikopolitika kitabına ayırdım. Aslında bugünlerde yükselen ırkçılığı ve kendini masumane(!) bir şekilde dayandırmaya çalıştığı üst-kimlik tanımını tartışmak istiyordum ama hem bu konuda güzel yazılar zaten yazıldı ve belki de bilinçötemde bir nefes alma ihtiyacı oluştu. Byung Chul Han’ın kitabının çevrilmesi bir kazanım; emeği geçen herkese (Metis Yayınları’na, eseri tercüme…
İktidar ve muhalefetin ortak iktidarı
Geçen günkü yazımda, bir ülkedeki genel politik tabloyu anlamak için o ülkedeki iktidar ile ana akım muhalafetin toplamına bakmanın, ülkedeki politik yapı ve değerleri anlamakta çok önemli bir faktör olabileceğini belirtmeye çalıştım. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu değerlerinde mevcut etnisite temelli ulusçuluk konusunda iktidar ile muhalefetin aynı noktada olduğunu ve buna binaen de CHP, İYİ Parti ve Saadet…